W okresie tworzenia się pojęć religijnych, kiedy panował kult rzeczy opanowanych przez duchy, wierzba była fetyszem. Musiał mieszkać w niej dobry duch, dla naszych praojców stała się drzewem opiekuńczym dla rodów i klanów.
W czasach pasterskich spędzano pod wierzbę zwierzęta aby w jej cieniu nabrały mocy rozrodczej.
Kobiety daremnie oczekujące potomstwa zawieszały kwiaty na wierzbach a śpiewem i zaklęciami oczekiwały zaspokojenia swego instynktu macierzyńskiego.
Kobiety oczekujące dziecka, modliły się, a po modlitwie zawieszały jakąś część swojej garderoby na wierzbie. Jeżeli nazajutrz znalazły opadły liść w swojej garderobie, była to pomyślna wróżba, że dziecko przyjdzie na świat zdrowe.
W czasach pogańskich, występuje wierzba w której mieszkał czart. W starych dziuplach wierzb stojących na rozstajach dróg lubił siedzieć czart Napaśnik, albo Przechera lub Frant - diabły nocne. Pokuśnik i Niecnocki, diabły dzienne przemieszkiwały w wierzbach na drogach, prowadzących do kościoła i karczmy. W wierzbach nad rzekami mieszkał diabeł Rokita.
W X stuleciu po wprowadzeniu chrześcijaństwa, obyta z pogańskimi obrzędami wierzba, łatwo dostosowała się do ceremonii kościelnych. Dzięki temu, że tak wcześnie kwitnie dostarcza gałązek na palmy Wielkanocne.
Wierzba spełniała też rolę medyczną. Wywar z kory wierzby uśmierza ból, nic dziwnego, skoro zawiera substancje, mogące zastąpić dzisiejszą aspirynę.
Jeszcze w IX wieku na stypach podawano herbatkę z liści wierzby, wzbogaconą harakiem ( harak to po prostu
okowita z wiśniami ).
Na wiosnę kiedy kwitnie wierzba, brzęczą w niej osy i bąki.
Grabcowi w "Balladynie" kiedy dokuczały mu dzieci, przeklinał
Bogdaj was diabeł pozamieniał w łozy.
Córki tej wierzby, i piekielnej kozy
Wypuściła na was...